Phân hữu cơ vi sinh là loại phân bón mà thành phần chủ yếu là chất hữu cơ và một hoặc nhiều chủng vi sinh vật có ích tùy vào đặc hiệu của từng loại phân với mật độ vi sinh vật 106 CFG/ gram phân trở lên.
Trong sản xuất phân hữu cơ vi sinh chức năng, ngoài sự có mặt của các chủng sinh vật có lợi ích trong nông nghiệp thì nguyên liệu hữu cơ là thành phần quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Xu hướng hiện nay là tận dụng nguồn phế thải hữu cơ từ các hoạt động sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, chế biến lâm sản, nông sản để tạo nguồn nguyên liệu hữu cơ sử dụng trong sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh chức năng. Các chất hữu cơ gồm nhiều loại khác nhau như than bùn, phân gà, phân trâu, bò, lơn, rơm, võ đậu phụng, thân ngô…
Việc tạo cho bà nông dân làm quen với việc sử dụng phân hữu cơ vi sinh chức năng sẽ góp phần cho sự phát triển một nền nông nghiệp sách và bền vững cho địa phương xã Tam Mỹ Đông.
Hội nông dân xã Tam Mỹ Đông giới thiệu với cán bộ, hội viên nông dân trên địa bàn xã Tam Mỹ Đông về Quy trình và kỷ thuật sản xuất Phân hữu cơ vi sinh chức năng như sau.
Nguyên liệu dùng để sản xuất 1 tấn phân vi sinh chức năng.
-Chế phẩm men ủ vi sinh vật 01 kg. Chế phẩm vi sinh vật chức năng 03kg.
-Nguyên liệu hữu cơ: rơm, rạ, thân cây đậu, lục bình, cây phân xanh: 500kg. Phân chuồng trâu hoặc bò hoặc heo, gà 500kg.
-Dưỡng chất cho vi sinh vật: Đạm u rê hoặc đạm sunphat 2kg, phân lân 5 kg, rỉ đường hoặc dùng đường bát đen thắng ra 05kg hòa tan trong nước sạch khoảng 40-50 lít nước.
Mặt bằng ủ phân: Chọn điểm ủ phân bằng phẳng, không bị ngập lụt hoặc đọng nước, chọn dưới bóng cây hoặc mái che.
Các bước ủ phân:
Bước 1 Ủ phân: Phối trộn đều tất cả các loại nguyên liệu hữu cơ và phân chuồng ( Nguyên liệu được chặt ngắn 25-30cm, nếu khô thi dùng nước tưới cho độ ẩm 30%. Lớp 1: rác khoảng 5-10cm rơm, lá cây xanh tiếp tục xúc phân chuồng lên từ 5-10 cm, rải một lớp phân u rê lên bề mặt đống ủ, tiếp tục tưới nước đường lên trên đống ủ, rắc đều chế phẩm men ủ vi sinh vật FBP lên bề mặt 1 lớp mỏng. Cứ như vậy làm cho đến khi hết nguyên liệu và men.
Chú ý lớp cuối cùng dùng rơm hoặc lá cây xanh phủ kín bề mặt đống ủ. Dùng bạc đậy kín và chận bạc thật kỷ tránh gió làm bay bạc, sau 2 – 3 ngày kiểm tra nhiệt độ đống phân ủ, sờ tay vào thấy nóng là đạt yêu cầu, nếu không thấy nóng thì đảo đống phân ủ và chú ý bổ sung nước cho đủ độ ẩm, nếu ướt thì mở bạc cho thoát hơi nước và đậy bạc kín lại.
Bước 2 Đảo đống ủ : Thời gian sau khi ủ được từ 7 – 10 ngày đảo một lần. Nguyên tắc đảo từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong và kiểm tra độ ẩm của nguyên liệu ủ phân.Nếu khô thì dùng nước bổ sung cho đủ độ ẩm. nếu ước thì cào rộng ra để bốc hơi nước mới đảo phân.
Bước 3 Phối trộn chế phẩm vi sinh chức năng đậm đặc FBP: sau 25 – 30 ngày đống ủ đã chín và hoai mục tạo thành cơ chất hữu cơ, tiếp tục được phối trộn đồng đều với chế phẩm vi sinh vật chức năng đậm đặc FBP. Tỷ lệ phối trộn chế phẩm vi sinh vật chức năng với cơ chất hữu cơ là 3kg với 1.000kg cơ chất hữu cơ. Việc phối trộn được phối trộn thật đều nhằm bảo đảm sự phân bố đồng đều của tất cả các thành phân phối trộn.
Sau khi trộn chế phẩm vi sinh chức năng vào đống ủ sau khoảng từ 10 – 12 ngày là có thể bón cho cây trồng. Thời hạn dùng của phân hữu cơ vi sinh chức năng là 6 tháng. Sản phẩm phân hữu cơ vi sinh chức năng được bảo quản nơi thoát mát.
Sản phẩm tạo thành sau khi phối trộn là phân hữu cơ vi sinh chức năng được sử dụng bón cho tất cả các loại cây trồng. Đối với cây nông nghiệp ngắn ngày như lúa, cà chua, đậu, rau các loại, ngô, khoai, … bón từ 1,5 – 2 tấn trên ha, cách bón như sau rải phân hữu cơ vi sinh chức năng vào đất và phủ một lượng đất dày từ 0,5 – 1cm sau đó đặt hạt giống hoặc cây con và trồng. Đối với các loại cây công nghiệp dài ngày như chè, cao su, cà phê, cây ăn quả như cam, bưởi, xoài, chuối, chanh bón từ 2 – 2,5 tấn trên ha, cách bón bỏ phân vào hố sau đó phủ đất lên và trồng cây bình thường.
Sáng ngày 15.7.2014 có 55 hộ nhân dân đã tham gia tập huấn và nhận chế phẩm, sau khi về nhà sẽ tiến hành thực hành tại nhà mình. Hội nông dân xã trong thời gian 30 - 45 ngày kể từ ngày tập huấn sẽ tiến hành khảo sát, kiểm tra đánh giá. Kính mong các hộ nhân dân thực hiện tốt để tạo ra sản phẩm vi sinh chức năng bón cho tấc cả loại cây trồng. Các hộ nhân dân khác có nhu cầu tìm hiểu và thực hiện phân hữu cơ vinh chức năng liên hệ với Hội nông dân xã Tam Mỹ Đông để được hướng dẩn về quy trình và cách làm sản phẩm.